ابعاد دیزاین

در طی چند سال گذشته، دیزاین به طور فزاینده ای به عنوان یک ابزار برای ایجاد تغییر دیده شده است. در کار بسیاری از افراد، از جمله رهبران تفکر، مانند راجر مارتین (Roger Martin) و تیم براون (Tim Brown) دیزاین به یک روند کلیدی و طرز فکر برای ارتقای رشته ها و راهی برای ایجاد راه حل تبدیل شده است.

چه دوست داشته باشیم چه نداشته باشیم، رهبران دنیای تجارت و بیزینس، چه طراح باشند و چه نباشند، همچنان به تفکر دیزاین (design-thinking) به عنوان گذرگاه جدیدی برای نوآوری نگاه می کنند. اگر چه تفکر دیزاین به تنهایی جایگزین طراحی های خوب نمی شود، به نقل از مقاله نویس Core77 هلن والترز (Helen Walters) که اخیرا به طور مفصل در مورد آن صحبت کرده است، حوزه تعریف اصطلاح “دیزاین” هر روز گسترده تر و گسترده تر می شود.
مفهوم در حال گسترش دیزاین از طرف Core77 درمسابقه آینده دیزاینش نشان داده شده است که هم شامل طبقه بندی سنتی- وب، طراحی تعاملی(Interaction Design) ، طراحی گرافیک، طراحی داخلی، طراحی حمل و نقل، طراحی خدمات- و هم زمینه های جدید و در حال ظهور مانند استراتژی و تحقیق، تأثیر اجتماعی (social impact) و آموزش دیزاین است. همه این مکالمات، کتاب ها، مقالات و غیره این سؤال را به وجود می آورند که

“دیزاین چیست؟”

این در واقع یکی از سؤالات مورد علاقه من است. نمی دانم نظر شما چیست، اما تعریف در حال گسترش دیزاین برای من بسیار هیجان انگیز است. من معمولا معتقد بودم که : “خودم را یک دیزاینر نمی دانم، مگر آنکه شما تعریف اصطلاح دیزاین را تغییر دهید.” زمانی که در مدرسه بودم، طراحی صنعتی، برای بیشتر مردم محدود به بسته بندی حبوبات و غلات و یا طراحی توستر نان بود، اما من می دانستم که دیزاین به عنوان یک پروسه و روند حل مشکلات، در مورد چیزهایی بیشتر از این قابل اجراست. اشتباه برداشت نکنید، طراحی مناسب و مورد نیاز در بسته بندی حبوبات و توستر نان اشتیاق و میل خرید و همچنین بازدهی را میلیون ها بار افزایش می دهد، اما من این را در درون خود احساس می کردم که دیزاین می تواند و باید چیزی بیش از این باشد.

بنابراین این تسکین فوق العاده ای است که می بینم کسانی که آنها را تحسین می کنم شروع کرده اند به گفتن اینکه : “بله، دیزاین چیزی بیش از این است، دیزاین با “D” بزرگ نوشته می شود”.
به هر حال، افرادی نزدیک من هستند که هنوز متوجه منظور من نشده اند. هنگامی که من به شخصی می گویم که طراح هستم آنها یا از من می خواهند برایشان وب سایت طراحی کنم یا با توضیح آنکه طراح صنعتی هستم با کمی شوخی از من می خواهند که برایشان ساعت زنگ دار طراحی کنم.

به عنوان یک معلم دیزاین، من طراحی یک محصول یا طراحی خدمات را به عنوان وسیله ای برای یادگیری روند طراحی می بینم. اگر واقعا بخواهم با خودم صادق باشم، من به اینکه دانش آموز یاد بگیرد چطور فکر کند بیشتر علاقه دارم تا ببینم در رندرینگ دستی و ساختن پروتوتایپ موفق است. برای سهیم کردن دیگران در این دانش، من در واقع باید دیزاین را به شکلی توضیح دهم که در بر گیرنده طیف گسترده تری از این باشد که در دنیای دیزاین توصیف می شود. یکی از چارچوب هایی که من برای این توصیف بکار می برم و ظاهرا بیشتر در بین مردم پیچیده است ” ابعاد دیزاین” (Dimensions of Design) است.

۲D (دو بعدی): در بردارهای x-y. شامل گرافیک دیزاین، عکس و تصویر.
۳D (سه بعدی): در بردارهای x-y-z مانند محصولات.
۴D (چهار بعدی): هنگامی که المان انسانی اضافه می شود، سیستم ها، خدمات و تجربه ها نیز اضافه می شود.
۵D (پنج بعدی): و هنگامی که این در طول زمان اعمال شود، بعد پنجم یعنی استراتژی نیز اضافه می شود.

از آنجایی که نمونه های تصویری و مثال ها نیز می توانند کمک کنند، در زیر نمودار ابعاد دیزاین با کمک Adidas نشان داده می شود. در این مثال بعد چهارم یک فروشگاه اینتراکتیو یا تعاملی با استفاده از تکنولوژی اینتل (Intel Technology) است و بعد پنجم آن استراتژی بلند مدت آنها است که از تفکر دیزاین برای زبان زد کردن توسعه برند در طول زمان استفاده می کند.

این توصیف عموما به دنبال خود بحثی در مورد روند دیزاین و چگونگی ارتباط دادن این ابعاد به هم دارد. این باعث لذت من است که شرکای جامعه خود را که با سازمان های غیرانتفاعی فعالیت می کنند ببینم که با شتاب از توصیفات من نوت برداری می کنند و سرهایشان را به نشانه تایید تکان می دهند، انگار که با درک اینکه دیزاین چیست و من در مورد چه چیز صحبت می کنم، یک جهش ذهنی می گذرانند.

البته من مطمئنم که می توانیم این مدل را تقسیم بندی کنیم و ساعات طولانی در مورد آنچه در هر بعد می تواند ذکر شود بحث کنیم. اما نکته اصلی این است که این چهارچوب کمک می کند تا مردم در زمانی کمتر از پنج دقیقه حوزه گسترده تری از تعریف دیزاین را درک کنند.

حال ممکن است این سؤال را از خودتان بپرسید که “چرا باید توضیح دیزاین برای کسانی که تا بحال آن را درک نکرده اند تا این حد مهم باشد؟”

همانطور که تیم براون (Tim Brown) اخیرا در مورد آن نوشته است “دیزاین بهترین اثرش را می تواند زمانی داشته باشد که از دستان دیزاینرها بیرون آمده و در دست همه مردم قرار بگیرد.”

برای رسیدن به چالش براون به ابزارهایی نیاز داریم که دیزاین را تعریف کنند. ما می توانیم تنها با مفصل صحبت کردن در مورد اینکه دیزاین چیست، باز پرده ها را کنار زده و دموکراسی را در دیزاین برقرار کنیم. امیدوارم که ابعاد دیزاین (Dimensions of Design) قدم کوچکی در این جهت باشد.

نوشته سامی نرنبرگ
ترجمه شیده جمشیدی

منبع