بانک مقالات اخبار و رویدادهای طراحی صنعتی طراحی صنعتی ایرانی
مولف: فرهاد آل علی
گروه طراحی صنعتی- دانشکده هنر دانشگاه سمنان
ارائه شده در اولین همایش ملی “فناوری‌های نوین در صنعت لوازم خانگی“
چکیده
این مقاله به بررسی چگونگی تأثیرات احساسی و عاطفی محصولات بر روی کاربران آنها پرداخته و به دنبال روشی برای تبدیل این احساسات و تأثیرات عاطفی به پارامترهای تولید در طراحی می باشد. در ابتدا به تعریف مفاهیمی همچون “طراحی تجربه” پرداخته شد که در آن اصطلاحات رایج “هویت برند” و “رفتار و واکنشهای احساسی” مشتریان مورد بررسی قرار گرفت که بر تجربه خریداران به هنگام خرید محصولات و انتخاب آنها تأکید دارد. سپس طراحی احساسگرا مورد بررسی قرار گرفته و سطوح پردازش شناختی و احساسی در طراحی محصول که شامل سطوح غریزی، رفتاری و فکری است، مورد مطالعه قرار گرفته که با دانستن سطوح طراحی احساس گرا به راحتی می توان سن و جنسیت و دیدگاههای شخصی مصرفکننده را پیشبینی نمود. آشنایی با این سطوح نوعی رمزگشایی از احساسات برانگیخته شده از محصولات است.
در نهایت روشی تحت عنوان مهندسی کانسی(Kansei) معرفی گردید که توسط این روش احساسات گوناگون مصرف کنندگان مورد سنجش قرار گرفته و رابطه آنها را با خصوصیات تولیدات و محصولات نشان می دهد که این روش طراحی امروزه به عنوان یکی از محورهای توسعه حرفهای مورد استفاده قرار می گیرد. در پایان دستورالعمل مهندسی کانسی به عنوان سبکی از روش شناسی( متدلوژی) در زمینه مهندسی عاطفی (Affective Engineering) معرفی و چرایی استفاده از این روش مطرح شد.
کلمات کلیدی: طراحی تجربه، طراحی احساس گرا، مهندسی کانسی، طراحی صنعتی، ارگونومی
۱– مقدمه
زندگی معاصر با روند سریع تغییرات اجتماعی و فناوری همزاد و مترادف شده است. بدین ترتیب طراحی محصول به کمک فناوری مواد اولیه، فناوری تولید، فناوری پردازش اطلاعات و سایر فرآیند ها به سرعت تغییر و تحول می یابد. بدین ترتیب انتظارات کاربر از محصولات مصرفی تغییر می کند. صرف نظر از این که این تغییرات مبتنی بر تبلیغات، راهکارهای بازاریابی، مُد و رویدادهای اجتماعی باشد یا خیر، همواره انتظار می رود که کاربرد، جذابیت، سهولت در استفاده، قابلیت تهیه و خرید ، قابلیت بازگشت به چرخۀ طبیعت و ایمنی از جمله صفاتی باشد که در یک محصول به چشم می خورَد. به نظر می رسد کاربران از محصولاتی که هر روز به بازار می آیند، انتظارات بیشتری دارند. با توجه به روانشناسی احساس وادراک، می توان به این نتیجه رسید که پیشرفت درعلم طراحی نیز مستلزم فهم ودرک از احساسات است. زیرا عواطف، پارامترهای علمی ادراک را تغییر می دهند. احساس مثبت بر خلاقیت می افزاید. همچنین پهنه اولین تفکر، جایی است که احساس مثبت بر ادراک متمرکز می شود وسبب افزایش ژرفای اولین گام و به حداقل رساندن شوریدگی ها می شود. ایجاد تنش، انسان را کم توان ودر تحمل سختی ها ورویارویی با مشکلات ضعیف می سازد ودرست برعکس آن احساس مثبت، انسان را دربرابر سختی های بزرگ، شکیبا ودر یافتن راه حلها، منعطف وخلاق می سازد. بنابراین لازم است محصولات طراحی شده، جهت استفاده با تنش کمتر، از طراحی ” انسان محور” پیروی کنند. گرایش های اخیر طراحی نشان دهندۀ خاصیتی در اشیا هستند که الهام بخش کاربران بوده و زندگی ایشان را ارتقا می دهد، به تحریک عواطفشان کمک می کند و یا حتی رویاهایشان را تحریک می نماید در سالهای اخیر طراحان گرایش زیادی به طراحی محصولاتی بر اساس طراحی احساس گرا پیدا نموده اند. طراحی بر اساس دانشی که احساسات و تأثیراتی را که محصول در کاربر ایجاد می کند را در بر می گیرد[۱]. با توجه به اینکه طراحی محصول به نحوه تجربه کردن کاربران نسبت به محصول و کیفیت این تجربه برمیگردد، ظاهر فیزیکی محصول همه چیز محسوب نمی گردد و شکلدهی تجربیات جدید نسبت به طراحی یک محصول نکته مهمتری است. در نظر گرفتن نحوه تعامل کاربر با محصول و ارتباط بین خدمات و برقراری ارتباط با علاقه مندی کاربر، احساس مثبتی را در فرد ایجاد می کند که می تواند منجر به موفقیت محصول شود[۲].
طراحی محصول فعالیت پیچیده ای است که هدفش عینی کردن مصنوعات و ارتقاء محصولی است که با نیازهای کاربران منطبق باشد. این به آن مفهوم است که هدف طراحی محصول فقط ارضاء نیازهای جسمانی مصرف کنندگان نیست بلکه در نظر داشتن مسائل روانشناختی محصول نیز جزو مسائل مهم و ضروریات در طراحی محصول محسوب می گردد. به عبارت دیگر لازم است در طراحی محصول به غیر از توجه به عملکردهای اصلی، رویکردهای زیبایی شناسی و احساسی نیز مد نظر قرار گیرد. این امر خصوصاً در دنیای رقابت بازار و اقتصاد کنونی نقش بسزایی دارد[۳]. در واقع در دوره ای که همه محصولات از عملکرد خوبی بهره میبرند، محصولاتی که توجه کاربران را به خود جلب می کنند محصولات موفقی به حساب می آیند[۴]. روشهای محدودی در جهت طراحی بر اساس احساسات کاربران موجود است. یکی از روشهایی که در چند دهۀ اخیر در راستای ایجاد ارتباط بین احساسات کاربران و محصول بکار گرفته شده، روش “مهندسی کانسی” می باشد. کانسی واژهای ژاپنی است که به عنوان روشی موفق در طراحی و اقتصاد مطرح است که به ترجمه و تبدیل احساسات در طراحی محصول می پردازد. این مقاله با روش تحقیق کاربردی- توصیفی و با جمعآوری اطلاعات به روش کتابخانهای و اینترنتی به بحث پیرامون موارد ذکر شده می پردازد.
۲ – طراحی تجربه
طراحی تجربه رویکردی بین رشتهای در طراحی است که اساساً بر پایۀ یک جهش اساسی در فرهنگ طراحی غرب توسعه یافته است. جهشی از فرهنگ مصنوع محور به فرهنگ اطلاعات محور؛ طراحی تجربه رشته ای است که از طریق واقعیتِ ارتباطات در دنیای امروز شکل گرفته است. اکنون طراحی تجربه فرم، محتوا و زمینه ای(Context) را که ارتباط در آن در گذر زمان اتفاق می افتد، در بر می گیرد[۵]. افزایش تعامل بین محصول و مشتری، توسعه جدیدی در شیوه های طراحی است که به طور عینی اشاره دارد به کیفیت برند کارخانه هایی که می خواهند تولید انبوه داشته باشند. اصطلاحات رایج در طراحی تجربه (Experience Design) “هویت بِرَند” و “رفتار و واکنشهای احساسی” مشتریان هستند. در حال حاضر، فروشندگان درباره تجربیات فراگیر بِرَندها صحبت می کنند. هدف آنها توسعه احساسات خوشایند از محصولاتشان است، با این شعار که ایجاد اطمینان به بِرَند موجب فروش بالاتر است[۶]. طراحی تجربه فقط منحصر به محصول نمی شود، بلکه شامل تجربیاتی در فروش، بسته بندی، تربیت و یکسان سازی کارکنان نیز هست. طراح تجربه به طور اساسی از فروشگاههای بزرگ بازدید می کند تا احساسات انسانی، نگرانیها و عدم اطمینان انسانها را در برابر محصولات ببیند. اما بیشتر بر تجربه خریداران به هنگام خرید محصولات و انتخاب محصولی از محصول دیگر و خرید آن تأکید دارد. شرکتهایی که از طراحی تجربه برای ترغیب مشتریان در جهت استفاده شخصی استفاده می کنند، مانند نایک در لندن و سامسونگ در آمریکا، امکان تجربه را برای بازدید کنندگان خود ایجاد می کنند تا تولیدات شرکت را در اتاقکهای تعاملی(Interactive Kiosks) آزمایش کنند و برای این امکان هیچ هزینه ای از آنها دریافت نمی کنند و شرکت نیز به هیچ وجه قصد ترغیب و تبلیغ کالای خود را برای فروش ندارد و بازدید کننده را ترغیب به خرید نمی کند[۶]. در طراحی تجربه انسانها چیزی بیشتر از کاربرانِ صرف هستند. بر اساس نظر آنها یک طراحی خوب آن است که مردم را دعوت به مشارکت، کُنش و واکنش کند. به زبان دیگر، اطلاعات می بایست تجربه و نه مصرف شوند[۷].
۳- نگاه کنونی به طراحی تجربه
نگاه معاصر و معمول به طراحی تجربه در دنیای آکادمیک غرب که اساساً از نوشته ها و کارهای مطالعاتی نیتان شدرُف (Nathan Shedroff) سرچشمه می گیرد، روی بازتعریف معنا در کل فرایند طراحی متمرکز است؛ آنجا که مصرف کنندگان، به زعم او تنها مصرف کننده نیستند و در فرایند مصرف نقشی بازی می کنند. طراحی هم تنها برای گروهی از مصرف کنندگان نیست و طراحان، سازندگان و دیگر گروههای درگیر را هم با خود همراه می کند تا یک تجربۀ معنادار برای آنها خلق کند. او برای مطالعه طراحی تجربه ساختار پیچیدهای در جهت تعریف مفهوم تجربه ارائه می کند که متشکل از شش مفهوم شامل:
– گستره
– محرکها
– شدت
– مدت
– تعامل
– اهمیت
است که هر کدام از این شش مفهوم خود به مفاهیم دیگری تقسیم بندی می شوند اما نهایتاً هدف او از این دیاگرام پیچیده چیزی نیست جز ساده کردن مفهوم تجربه تا سطحی که بتوان آنرا درک و در قالب فرهنگ صنعت بکار برد[۸].
۴- طراحی براساس سطوح فرایند ادراک
دونالد نورمن ایده جدیدی را معرفی کرد که به موجب آن طراحی محصول باید سه سطح مختلف از پردازش شناختی و احساسی را در بر بگیرد: غریزی، رفتاری و فکری؛ نورمن نظریه خود را از سطوح پردازش شناختی ارائه و پیرامون اهمیت بالقوه آن در طراحی دیدگاه هایی را مطرح نمود. این ایده برای بعضی ها مثل یک خبر قدیمی و برای برخی دیگر همچون الهاماتی وصف ناشدنی در مورد طراحی تجربه است. ایده های نورمن بر اساس سالها تحقیق، ساختار مرکبی برای مدلسازی پاسخ های کاربر به یک محصول یا برند و نیز بستری منطقی برای بسیاری از بینش های طراحی به وجود آورده است، که طراحان حرفه ای پیش از آن برای مدت های طولانی به آن فکر کرده و جوابی ساده، خلاصه، قابل فهم و پذیرش از جانب عموم طراحان در این ابعاد، برای آن نیافته بودند[۹].
به گفته دونالد نورمان غیر ممکن است ساعت مچی طراحی کنیم که تنها زمان را به ما نشان دهد. از این رو با دانستن سطوح طراحی احساس گرا به راحتی می توان سن، جنسیت و دیدگاه های شخصی مصرف کننده را حدس زد. آشنایی با این سطوح، نوعی روش رمزگشایی از احساسات برانگیخته شده از محصولات است. این سطوح از طراحی احساس گرا با سه سطح از فرایند ادراکی مغز مرتبطند:
– فرایند غریزی: سطح غریزی که به صورت وجوه حسی ودیداری، قبل از پاسخ و واکنش افراد، ادراک می شود. این فرایند به ما کمک می کند تا سریعا درباره خوبی و بدی، امنیت و خطر اشیاء (محصولات) تصمیم بگیریم.
– فرایند رفتاری: سطح میانی فرایند ادراکی که به ما اجازه سازماندهی رفتارهای ساده روزانه که فعالیت های اغلب ما را تشکیل داده اند را می دهد. احتمالا این سطح، درطراحی بر اساس احساسات کارکردی نقش به سزایی ایفا می کند.
– فرایند متفکرانه: آخرین سطح فرایند ادراک که در برگیرنده بررسی و ملاحظه دقیق و آگاهانه و عکس العمل های تجربیات گذشته است. این فرایند می تواند در بهبود فرایند رفتاری کمک کند یا بالعکس؛ اما به فرایند منطقی دسترسی مستقیم ندارد. این سطح از ادراک از طریق حافظه قابل دسترسی است[۹].
از دهه۹۰ میلادی، احساسات و احساس در جنبه های متفاوت تحقیقات محصول توجه بسیاری را به ویژه در زمینه ارگونومی، تحقیقات مصرف کننده، بازاریابی و فروش، اقتصاد و حتی مهندسی به خود جلب نموده است[۹]:
- در زمینه ارگونومی، تئوری و نظریه احساسات برای بررسی فرایندهایی مثل آموزش، حل مشکلات و انگیزش ها، مورد استفاده قرار می گیرند.
- تحقیقات مصرف کننده، مطالعه بر روی اثرات تجربه، بر رفتارهای مصرف کنندگان را بررسی می نماید.
- تحقیقات بازاریابی از دیدگاه هایی که در زمینه احساس گرایی وجود دارد استفاده می کند تا تجربیاتی مطلوب و لذت بخش را برای مصرف کنندگان به دست آورد.
- نقش اثرات احساسی در ایجاد ارتباط میان کاربر و محصول
- اهمیت احساسات در زمینه مهندسی عوامل انسانی یا همان ارگونومی
- نقش لذت در کاربرد محصول
- نقش احساسات در زمینه سهولت استفاده
- ارتباط بین احساسات و کاربری یا عملکرد
- اثر گذاری پاسخ های احساس گرا به ظاهر محصول بر تصمیمات خریدار در زمان خرید
- ارتباط بین احساسات و ارزیابی خریدار از محصول پس از زمان خرید محصول
- در زمینه مهندسی، مهندسی کانسی امروزه به محبوبیت زیادی دست یافته است، مهندسی کانسی روشی است که توسعه یافته تا ارتباطات بین تجربه محصول و ویژگی هایی را دریابد که بتواند از طریق آنها، محصولاتی برای انگیزش تجربیات مطلوب تولید نماید.
اگرچه اینها مثال های کمی هستند ولی وجود تنوع در اهداف، آیین و قواعدی را روشن می کنند که طراح و محقق را بر می انگیزد تا اصطلاحات علمی و فنی بهینه سازی شدهای را در ایجاد مفاهیم تجربه و کارکرد های آن، توسعه دهد. تحقیقات طراحی جایگاه مخصوصی را به خود اختصاص داده اند، زیرا طراحی یک انضباط کامل است که نیاز به زیباشناسی، بازاریابی و فروش، ارگونومی و مهارت مهندسی دارد. این ماهیت علمی باعث ظهور انواع اصطلاحات فنی در حوزه تحقیقات طراحی گردید. علاوه بر پذیرفتن مفاهیم و قواعد موجود در متن هر پروژه طراحی، تحقیقات طراحی می توانند مفاهیم جدیدی را نیز در طول روند طراحی معرفی نمایند، مجموعه ای از مفاهیمی تجربی که به واسطه ایجاد پدیده های احساس گرا تعریف شده اند.این ملاحظات به ما انگیزه می دهد تا در توسعه قالب و ساختاری کلی برای تجربۀ محصول تلاش کنیم. قالبی که ساختاری برای تسهیل مقایسه بین مفاهیم تجربی در اختیارمان می گذارد، برای چنین عملکردی می باید دامنه گسترده ای را در تحقیقات محصول انجام داده و مسیر طراحی جدیدی را را برای ایجاد تجربه شناسایی نماییم[۹].
۵- مهندسی کانسی
مهندسی کانسی که روشی است برای تبدیل احساسات و تأثیرات عاطفی به پارامترهای تولید، در سال ۱۹۷۰ توسط پروفسور میتسو ناگاماچی (Mitsuo Nagamachi) رییس دانشگاه بین المللی هیروشیما ابداع شد. این روش این توانایی را دارد که احساسات گوناگون را سنجش کرده و رابطه آنها را با خصوصیات تولیدات واقعی نشان دهد. در نتیجه این امکان وجود دارد که تولیدات برای ارائه دادن عواطف و حالات حسی طراحی شده باشند. این روش طراحی امروزه به عنوان یکی از محورهای توسعه حرفه ای توسط جامعه آماری سلطنتی انگلستان اتخاذ شده است[۱۰].
کانسی احساسات لحظه ای و عواطفی است که ما هنگامی که در ارتباط متقابل با چیزها مانند محصولات یا سرویس های خدماتی قرار می گیریم، تجربه می کنیم. به مرور زمان ما به صورت خودآگاه از آنچه دوست داریم اطلاع می یابیم ولی ضمیر ناخودآگاه ما از قبل برای استفاده از اطلاعات حسی دریافت شده تصمیم گرفته است و از این اطلاعات روندی منطقی برای توجیه کردن یک تصمیم می سازد. حس های دریافتی در مورد یک محصول مشخص می تواند هرچیزی باشد: از اشتیاق تا بدگمانی، سرخوشی تا بی علاقگی. در اینجا هیچ درست و غلطی وجود ندارد و هر انچه ما درمورد یک محصول معین احساس می شود، برای هر شخص خاصی دقیقا واقعی و صحیح است. مهندسی کانسی روش شناخت ساده ایست برای تضمین این مسئله که محصول یا سرویس های مورد نظر، واکنش های احساسی مطلوب را موجب می شوند. مراحل و روش های اجرا به طراح اجازه می دهد که هیجانات و عواطف لحظه ای کاربر را الگو قرار داده و سپس آنها را به المان های طراحی تبدیل نماید[۱۰].
در طراحی به روش کانسی لذت و رضایتمندی کاربر لحاظ می گردد و بین ویژگیهای ظاهری و ویژگیهای عملکردی محصول ارتباط برقرار میگردد. ویژگی های ظاهری شامل فرم، رنگ، ماده و نظایر آن هستند و ویژگی های تجربی عبارتند از احساسی که محصول در کاربر ایجاد کند مانند طرز تلقی کاربر از محصول، نحوه استفاده از محصول و غیره. روش کانسی می تواند دارای دو رویکرد باشد: یک رویکرد به بررسی اجزاء در محصول می پردازد و رویکرد دیگر محصول را به عنوان یک مجموعه مورد بررسی قرار می دهد. در طراحی بر اساس کا نسی آنچه که مهم است این است که اطلاعات کیفی که از طریق مشاهده و یا مصاحبه به دست می آید به اطلاعات کمی تبدیل شود. در این روش گام نخست شناسایی علائق کاربران است. پس از شناسایی این علائق و تمایلات کاربران، این اطلاعات به صورت نشانه های تصویری در طراحی محصول بکار گرفته می شوند.[۱۰].
بنابراین شناخت علائق، احساسات و تجربیات کاربران اولین گام است. واژگان از جمله ابزارهای کارآمد در روش مهندسی کانسی محسوب می شود. در مهندسی کانسی احساسات می توانند با کارکردهای فیزیولوژیکی مانند اعمال و رفتارهای افراد، حرکات بدن و صورت، واژگان و پاسخهای فیزیولوژیک( مانند ضربان قلب) بیان شوند. روشهای مختلفی برای اندازه گیری کانسی وجود دارد. واژهها انعکاس دهنده عناصر کانسی هستند. در واقع به کمک کلمات آنچه که در ذهن افراد می گذرد توضیح داده می شود. در بسیاری از مواقع حرکات بدنی و یا چهره فرد نیز می تواند در آشکار ساختن احساسات فرد مورد استفاده قرار گیرد[۱۰].
پروفسور ناگاماچی، چهار جنبۀ مهندسی کانسی را به شرح زیر توضیح میدهد[۱۱]:
- چگونگی تعیین احساسات کاربر نسبت به ارگونومی محصول و احساسات روانشناسانه
- چگونگی هویت بخشی به شخصیت محصول
- چگونگی بنیان نهادن مهندسی کانسی به عنوان فناوری ارگونومی
- چگونگی تطبیق طراحی محصول با تغییرات اجتماعی و ترجیهات کاربران
۶- روش شناسی در مهندسی کانسی
روش مهندسی کانسی روشی نظاممند است و شامل مراحل انتخاب دامنه، گسترش و بسط ویژگیهای احساسی، بسط زیرمجموعه های مربوط به ویژگیهای محصول، ترکیب و ساخت مدل می باشد[۱۰]:
– مرحله اول) انتخاب دامنه: در این مرحله دامنه و حوزه های محصول مشخص می گردد. انتخاب دامنه بر مبنای گروه هدف، بازار و خصوصیات محصول جدید و نمونه های موجود انجام می شود. این دامنه ایده ها و راه حلهای بالقوهای را که هنوز توسعه نیافته اند را نیز در بر می گیرد.
– مرحله دوم) گسترش و بسط ویژگیهای احساسی: این بخش در سه مرحله جمع آوری واژگان کانسی، ایجاد ساختار کانسی و گردآوری اطلاعات انجام می شود؛ بدین صورت که واژگان و کلماتی که دامنه و حوزه محصول را مشخص می کنند از منابع مختلفی مانند کتب، رسانه های دیداری و شنیداری، ایدهها و دیدگاههای کاربران جمع آوری شده و مورد بررسی قرار گرفته و دسته بندی می گردند. سپس از هر دسته، واژه یا واژگانی به عنوان نماینده انتخاب می شود.
– مرحله سوم) بسط زیرمجموعه های مربوط به ویژگیهای محصول: این بخش دارای سه بخش جمع آوری، انتخاب و گردآوری می باشد؛ بدین صورت که ابتدا طیف وسیعی از ایده ها و ویژگیهای بالقوه جمع آوری می شود. سپس با توجه به درجه اهمیتشان دسته بندی می گردند و مهمترینشان انتخاب می شود و در نهایت مواردی که نماینده ویژگیهای محصول است انتخاب می شود.
– مرحله چهارم) ترکیب: در این مرحله خصوصیات احساسی و فیزیکی به یکدیگر مربوط می شوند و برای هر واژه یا گروه واژگان کانسی تعدادی از ویژگیهای مرتبط با محصول شناخته می شود.
– مرحله پنجم) ساخت مدل: این بخش نتیجه بدست آمده از ترکیب ارتباط بین ویژگیهای محصول و ارزشها را مشخص می کند. مدل نهایی می تواند به کمک روشهای ریاضی یا غیر ریاضی ساخته شود. مدلها عملکردهایی هستند که با توجه به ویژگیهای بدست آمده، واژگان کانسی مورد استفاده را مشخص می کنند.
نتیجه گیری
آنچه که در دنیای کنونی طراحی حائز اهمیت می باشد در نظر گرفتن احساسات و تمایلات مصرف کنندگان محصولات است. در حال حاضر رقابت تنگاتنگ بین شرکتهای تولید کننده، بر اساس لحاظ نمودن خواسته ها و علائق کاربران در تولیدات خود می باشد. به همین دلیل لزوم استفاده از ابزارها و روشهای نظاممند و سازمان یافته در جهت خلاقیت و نوآوری بیش از پیش احساس می گردد. در این مقاله رویکردهای نوین و جدید در طراحی در راستای نیل به این مهم مورد بررسی قرار گرفت. طراحی تجربه که با هدف بررسی رفتارها و واکنشهای مصرف کنندگان مورد مطالعه قرار گرفت و سپس احساسات افراد بر اساس سطوح فرایند ادراک آنان مورد بررسی قرار گرفت، که نهایتاً روش مهندسی کانسی به عنوان یک روش نظاممند و سازمان یافته جهت تبدیل احساسات و تمایلات کاربران به پارامترها و نشانه های تصویری در طراحی محصول معرفی گردید. از دیگر نتایج این مقاله آن است که نقش واژگان و کلمات در بیان احساسات کاربران و هدایت طراح به سوی هماهنگی طرح و احساسات کاربر بسیار پررنگ است.
مراجع:
[۱] Desmet, P. , From disgust to desire: How products elicit emotions, In Mcdonagh, D. , Hekkert, P., Erp, P. and Gyi, D., Design and Emotion, Taylor and Francis Press,London,pp. 8-13, 2004
[۲] Dijk, M. and Konnings, R. , Fit and Hit: two experience driven design strategies and their application in real life, In Mcdonagh, D. , Hekkert, P., Erp, P. and Gyi, D., Design and Emotion, Taylor and Francis Press,London, pp.32-37, 2004
[۳] Chou, j. , A Kansei Measurement model base on the Gary Relation Theory, International Design Congress,Taiwan, pp.1-4,Nov.2005
[۴] Cayol, A.and Bonhour, P. , Prospective Design oriented towards customer pleasure, In Mcdonagh, D. , Hekkert, P., Erp, P. and Gyi, D., Design and Emotion, Taylor and Francis Press,London, pp.104-109 ,2004
[۵] AIGA, 2000
[۶] Mcdermott, Catherine, Design: the key concepts, Routledge, London, 2007
[۷] Botter& Gromala, Windows and Mirrors: Interaction Design Digital Arts & Myth of Transparency, 2003
[۸] Adorno, t. , Bernstein, j. , The Culture Industry,Routledge, London, 2001
[۹] Norman, D. , Emotional Design, Basic Books pub. Pp. 135-161, 2004
[۱۰] Grimsaeth, Kjetil, Kansei Engineering, www.ivt.ntnu.no. Norwegian, 2005
[۱۱] Schutte, Simon, Designing Feelings in to Products, M.S.Thesis, Linkoping University, Sweden, 2002
