استیل غالب بر استایل – مبلمان ناراحت در جایگاهی بلند

اگر چه نشستن بر روی مبل و صندلی امروزه برای گروه بزرگی از مردم ایران امری عادی محسوب می شود، اما روزگاری نه چندان دور آنها خستگی کار روزمره خود را با نشستن بر روی فرشهای تماما کار دست ایرانی و با تکیه دادن به پشتی های باز هم تماما ایرانی بدر می‌کردند. امروزه حتی اگر کسی هم راضی به خرید مبل نباشد، شرایط زندگی مانند نحوه غذاخوردن یا کار کردن با لوازم الکترونیک و… افراد را وادار به استفاده از مبلمان می کند. اما مبلمانی که امروز خانه اغلب ما را پر کرده, از کجا وارد زندگی ما شد و تا این حد تنوع پیدا کرد و نقشی چنین مهم برای خود دست و پا کرد؟

واژه مبل که ریشه آن Meuble است، از زبان فرانسه وارد فرهنگ ما شده است. مبلمان نیز در حالت جمع آن استفاده می شود که معادل انگلیسی آن Furniture است. معادل فارسی که معنای مشابهی را بتوان از آن استنباط کرد در زبان فارسی یافت نمی شود. اما کلماتی مانند میز و صندلی یا اسباب و لوازم را می توان برای توضیح آن بکار برد که تا اندازه ای نارسا هستند.
تکیه زدن بر تخت شاهی اصطلاحی در زبان فارسی است که از ابتدائی ترین و قدیمی ترین مبلمان مورد استفاده در ایران قدیم سخن می گوید. تخت شاهی در حقیقت چهارپایه یا نیمکتی بوده که معمولا از سنگ یا سفال ساخته می شد، همراه با نقش و نگارهایی که نشان دهنده قدرت و جلال پادشاه بوده است. بر اساس گزارشی که از منابع متعددی بدست آمده و از جمله سایت فانوس ایدیا (۱) که تولید کننده انواع مبلمان است، در مقالات خود آورده “در سال ۱۹۳۴ اریک اشمیت باستان شناس در طی کاوشگری یک صندلی سفالی را در شهر ری کاوش کرده که مربوط به ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بوده و در واقع قدیمی ترین مبلمانی است که در ایران یافت شده است.” در مجموعه مقالات این سایت همچنین آمده ” قدیمی ترین نمونه صندلی در ایران در نقش برجسته ای از دوره عیلام نقش شده است . در این نقش که متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد می باشد تصویر یکی از پادشاهان عیلامی در حال اهداء شئی به دخترش می باشد. در این تصویر پادشاه عیلامی بروی صندلی نشسته است که لبه تکیه گاه آن گرد و به حالت برگشته می باشد و پایه های آن به شکل، سم یک حیوان نشان داده شده است.

نمونه دیگر از این دست یک قطعه پلاک قیری است که از زیباترین آثار هنری عیلام نو محسوب می شود و به نام بانوی ریسنده مشهور است. لوح مذکور تصویر زنی را نشان می دهد که یک دوک نخ ریسی دردست داشته و به سبک شرقی به حالت چهارزانو بر روی صندلی یا چهار پایه ای نشسته، که پایه هایی به شکل پنجه شیر دارد، در مقابل بانوی ریسنده چهارپایه ای با پایه هایی به شکل پنجه شیر وجود دارد که بر روی آن ظرف محتوی یک ماهی با شش میوه گرد قرار دارد”. در این مقاله همچنین آمده که شواهد و آثار باستان شناسی نشان میدهند که ایرانیان جزو اولین مردمانی بوده اند که از تخت خواب هایی بشکل صفحات مستطیل کوچک که بر روی چهار پایه کوتاه قرار داشت استفاده میکردند. همچنین در جای جای داستانهای حماسی شاهنامه فردوسی از تخت و صندلی ومبلمان مورد استفاده در دربار صحبت می شود.

در دورانهای بعدی مانند دوران افشاری، تخت طاووس که نادر شاه افشار طی جنگهای طولانی از هندوستان به غنیمت آورد، تخت سلطنتی بود که برای نشستن پادشاه گورکانی هند ساخته شده بود که علت نامگذاری آن نیز وجود دو طاووس زیبا در دو سمت تخت است که مزین به جواهرات نفیسی بودند. تخت نادری که از تخت طاووس هم زیباتر است، نام اریکه سلطنتی است که به دستور فتحعلی شاه قاجار توسط جواهر سازان و صنعتگران ایرانی ساخته شده‌است و تنها در هنگامی که پادشاه سفر میکرد مورد استفاده قرار میگرفت. تخت نادری که آخرین بار توسط محمد رضا شاه پهلوی در مراسم تاجگذاری مورد استفاده قرار گرفت، هم اکنون در موزه جواهرات نفیس در ایران نگهداری میشود. با آغاز دوره صفوی و سپس دوره قاجار که آغاز گر حضور اروپائیان در سرزمین ایران محسوب می گردد. و نیز مسافرت شاهان قاجار به فرنگ، انواعی از مبلمان اروپایی به دربار شاهان صفویه و قاجار و پس از آنها در دربار پهلوی راه پیدا کرد. در این دوران تعدادی مبلمان یا بهتر است بگوئیم تخت یا صندلی توسط هنرمندان ایرانی ساخته شد که امروزه زینت بخش موزه های کشور هستند.
درواقع می توان گفت استفاده از مبلمان در ایران از دوران باستان تا دوران معاصر در انحصار طبقه حاکم و بزرگان بوده است. و استفاده از این عنصر تجملاتی در واقع از دوره قاجار وپس از آن در عصر پهلوی کم کم مورد استفاده طبقه مرفه قرار گرفته و آنگاه دربین سایر اقشار جامعه متداول گردید. زیبایی این مبلمان اروپایی از یک طرف بسیار چشم نواز بود و از طرف دیگر حضور آنها در خانه های اقشار خاص جامعه، آنها را دلفریب تر و البته دست نیافتنی می نمود. بهمین دلیل مردم آنها را مبلمان سلطنتی نام نهادند.

مهران مهتدی (۲) مشاور توسعه تجاری در ایران مارکت، که در این زمینه مقاله ای در مجله (۳) World Furniture magazine منتشر کرده که بخشی از آن را بر روی حساب کاربری خود در شبکه Linkedin منتشر کرده که می گوید “بدلیل کمبود رطوبت هوا و زمین در بیشتر نقاط ایران فرشهای ایرانی که از پشم و کرک تهیه می شدند برای قرنها در اکثر منازل ایرانی زیر پای آنها قرار داشته اند. همزمان با مدرنیسم در قرن نوزدهم، در ایران نیز استفاده از مبلمان در خانواده های ممتاز ایرانی رایج شد و در نیمه قرن بیستم خانواده های مرفه و تحصیلکرده به گروه روبه رشد استفاده کننده از مبلمان پیوستند. در این میان سازندگان مطرحی مانند مبلیران و صبوری شروع به ساختن مبلمانی کردند که از لحاظ کیفیت و زیبایی قابل رقابت با انواع اروپایی بود.”

“اما در طی جنگ هشت ساله ایران بعد از انقلاب اسلامی, صنعت مبلمان از همراهی با پیشرفت جهانی در زمینه تکنولوژی و همچنین طراحی بازماند. دومین حرکت برای هم راستا شدن با صنعت جهانی مبلمان پس از پایان جنگ با وارد کردن ماشین الات پیشرفته در کنار متریالی مانند MDF و هاردبورد و پلای وود، در در دهه هفتاد خورشیدی شکل گرفت.”

انواع مبلمانی که در ایران بیشترین طرفداران را دارند عبارتند از:

مبلمان کلاسیک که در ایران آن را با نام استیل می شناسند که بطور عمده از چوب و پارچه و مقداری هم یراق آلات ساخته می شود و بخاطر کارهای تزئینی مانند معرق و منبت و همچنین بخاطر استفاده از پارچه های زرکوب قیمت بالایی دارد. ارتفاع بلند نشیمنگاه مبلمان این سبک و همچنین استفاده از فومهای نسبتا سخت باعث می شود که آنها راحتی چندانی در هنگام نشستن نداشته باشند. این نوع مبلمان که از سبکهای تاریخی اروپایی تبعیت می کنند، در میان خانواده های ایرانی بنام مبلمان سلطنتی هم شناخته می شوند و علیرغم قیمت بالا و راحتی کم آن طرفداران بیشماری پیدا کرده است. نام استیل که در حقیقت فارسی شده Style است بقدری درمیان خانواده های ایرانی جای خود را باز کرده که انتظار میرود در همه خانه ها حتما یکدست از آنها دیده شود.

نوع دیگری از مبلمان که در ایران این روزها در میان جوانترها طرفدارانی پیدا کرده و از سادگی و کاربرد بیشتری برخوردار است مبلمان سبک مدرن و معاصر است. در ساخت آنها از چوب استفاده کمتری می شود و پارچه یا هر نوع روکش دیگر نقش بیشتری در ساختمان این سبک مبلمان دارد تا حدی که گاهی تماما روکش هستند. شاید بهمین دلیل است که قیمت آن از مبل کلاسیک کمتر است. اما در بسیاری از منازل ایرانی مبلمان مدرن و معاصر بعنوان مبل راحتی در کنار رقیب قدرتمند خود یعنی مبل کلاسیک جایی برای خود دست و پا کرده اند. و در بسیاری موارد عدم هماهنگی بین این دو سبک جلوه ی ناموزون در یک فضا ایجاد می کند. علاوه بر مبلمان خانگی، درصد بالایی از مبلمان اداری در دسته بندی مدرن جای می گیرند.

مبلمان صفحه ای، نوع سوم مبلمان است که اساس آن استفاده از صفحات MDF یا نئوپان و انواع کامپوزیت است. استفاده از این نوع در ساخت کابینتهای آشپزخانه، کمد و میز و لوازم اداری است.
هیچ تردیدی در زیبایی و شکوه مبلمان استیل وجود ندارد. اما از وقتی که این نوع مبلمان به ایران وارد شدند گرفتار چنان تغییراتی شدند که از هویت خود و ظرافت و زیبایی اولیه خود فاصله گرفتند. تزئینات افراطی یا به اصطلاح زرق و برق بیش از حد، این مهمانان تازه وارد از اروپا را از شکل و ماهیت اولیه خود دور کرده اند. این امر تا آنجا پیش می رود که در بازار مبل ایران انواع ساده تر که در واقع شباهت بیشتری به نسخه اصلی یا مبل کلاسیک اروپایی دارد را نیمه استیل می نامند، چون به اندازه لازم برای استیل بودن پرنزئینات نیستند. درجایی که در غرب به سبک کلاسیک وفادار بوده و حتی براساس زندگی امروزی تا حدی آن را ساده تر کرده و سبکی بنام کلاسیک مدرن از آن استخراج کرده اند، در ایران این نوع مبلمان حتی از قرون وسطی نیز شلوغتر و پرکارتر شده است. این تغییرات بدون هیچ ضابطه ای نسبت به زمان و مکان ایجاد می شوند و کار تا آنجا پیش می رود که مدلی بنام مبل اشکی یا مبل پادشاه توسط تولید کننده ای بنام قرن بیست و یکم (۴) ساخته می شود که نه با مبلمان کلاسیک و چهره تاریخی و هنری آن سازگاری دارد و نه ارتباطی با نوع زندگی قرن بیست و یکم دارد که کلید آن کاربرد و سادگی است.

اما این سرنوشت تنها گریبانگیر سبک کلاسیک نشد. عدم ارتباط فضاهای آکادمیک با صنعت مبلسازی باعث شد که در طراحی مبلهای مدرن نیز چنان بی سلیقگی و آشفتگی بکار رود که بعد از مدتی اکثر خریداران تمایل به خرید مبلهای مدرن ایرانی را از دست دادند و به بازار واردات مبلهای خارجی رونق دادند از جمله مبلمان وارداتی از ترکیه و چین.

چشم و هم چشمی میان خانواده ها وعدم توجه به تناسب لوازم با محیط زندگی, مشتریان را به سمت خرید مبلمان مجلل تر سوق داده وسبب شده مبلمانی که تزئینات بیشتری دارند بیشتر در چشم خریداران نمود کنند و طرفداران بیشتری داشته باشند. نکته دیگر این است که خریداران بدون توجه به امکانات فضایشان مبلمان را بصورت ست کامل خریداری می کنند و نمی توانند از هیچ قطعه ای چشم پوشی کنند یا احیانا ترکیب خاصی را براساس سلیقه شخصی خودشان یا امکانات فضایشان انتخاب کنند. به همین دلیل خیلی وقت شاهد یک دست مبلمان ناهارخوری ۱۲ نفره پر زرق و برق استیل در یک خانه ۶۰ متری هستیم که بخش عمده ی از فضا را اشغال کرده است و به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.

متاسفانه اطلاعات عمومی مربوط به سبک های مختلف مبلمان در کشور ما بسیار پائین است و مردم در هنگام خرید سر در گم هستند و با اطلاعاتی که دوستان و آشنایان یا فروشندگانی که میخواهند کالاهای گرانقیمت خود را بفروش برسانند، در اختیار آنها میگذارند دست به انتخاب میزنند.

بر اساس اطلاعات موجود میتوان صنعت مبلسازی ایران را در سه گروه دسته بندی کرد: گروه اول تولید کننده های بزرگ هستند که کارخانه هایی هستند با بیش از ۱۰۰ نفر کارمند. بر اساس آمار موجود تعداد این مراکز حدود ۳۰ تا است. گروه دوم تولید کنندگان متوسط هستند که تعداد کارکنان آنها بین ۱۰ تا ۹۹ است. تعداد چنین کارگاههایی به ۴۳۰ می رسد که بیشتر آنها فروشگاهها و نمایشگاههای خود را برای فروش دارند. از طرف دیگر ۲۷۰۰۰ کارگاه کوچک هم وجود دارد که معمولا با دستگاهها و ماشین الات سنتی کار میکنند. اما در این میان بنظر میرسد، ارتباط میان طراحان تحصیلکرده که با اصول طراحی مبلمان بطور علمی و هنری آشنا هستند با این صنعت در رده های مختلف تا حدی ضعیف است که چنین کارهای غیر اصولی ساخته و به بازار ارائه می شود. متاسفانه این بازار من درآوردی چنان درمیان عموم جای خود را باز کرده که کار طراحان صنعتی و طراحان مبلمان و طراحان داخلی برای اصلاح سطح سلیقه عمومی که هیچ نقشی از فرهنگ ایرانی و جنبه هنری مبلمان کلاسیک در آن دیده نمی شود چند برابر شده و پذیرش عمومی نیز بدلیل رقابتهای اجتماعی دچار مقاومتی مضمن شده است.

از آنجا که این روند تبدیل به یک روال طبیعی در زندگی روزمره ایرانیان شده،هر تغییری برای برگرداندن طراحی داخلی فضاهایمان به مسیر درست و طبیعی در نظر عموم مانند یک ساختارشکنی بنظر میرسد و دشواری زیادی برسر راه آن وجود دارد. اقشار پیشرو جامعه باید قدم در این راه بگذارند تا الگو قرار بگیرند.

تبلیغات رسانه های عمومی مثل تلویزیون تاثیر بسیار قوی در این زمینه دارد. در برنامه های تلویزیونی که بیننده آن را بلحاظ طراحی نیز مورد توجه قرار می دهد، آرایش فضا بقدری ناموزون و بی ارتباط با موضوع برنامه انجام می شود که تردیدی قریب به یقین در ذهن بیننده آگاه بوجود می آورد که یک طراح آشنا با اصول طراحی در پشت این صحنه آرایی باشد. صحنه ها یا سوپر مدرن و نا آشنا برای مخاطب طراحی می شوند و یا اگر طراحی ایرانی مد نظر است چنان چهره آشفته و ناموزونی برای آن ایجاد میکنند که بیننده را از طراحی ایرانی بیزار می کنند.

گزارش مهران مهتدی در زمینه واردات و صادرات مبلمان در ایران از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۳ نشان میدهد که در این سالها واردات مبلمان از چین حجم بزرگی (۴۳%) از این مورد را بخود اختصاص می دهد و پس از آن جایگاه ترکیه غیر قابل انکار است (۲۶%). اگر چه در قرارداد دوجانبه ای که اخیرا بین ایران و ترکیه برای صادرات و واردات منعقد شده واردات مبلمان از این کشور شامل ۴۰% تخفیف مالیات و گمرک شده و این موضوع در سالهای اخیر سهم مبلمان ترکیه در ایران را بسیار بالاتر برد. جای خوشبختی است که مدتی بعد این تخفیف در جهت حمایت از صنایع داخلی به ۱۰% درصد کاهش یافت و تاثیر اینکار را در صنعت مبلسازی و ایجاد موقعیت برای استفاده از طراحی ایرانی نمیتوان انکار کرد. این موقعیتی است که باید از آن بدرستی استفاده کرد.

پائین بودن کیفیت پارچه و همینطور طراحی ضعیف در بیشتر موارد منجر به این شد که مردم به مبلمان ترکیه ای روی بیاورند و بازار واردات آن را داغ کنند. سرمایه گذاری صنایع بزرگ مبلمان بر روی طراحی مبل و پارچه بهترین اقدامی است که باید برای اصلاح این مسئله صورت بگیرد. در همین حال صادرات مبل ما به کشورهای منطقه بسیار کمتر از واردات آن است، اما یک بازار ۱۳۰ میلیون نفری در جوار مرزهای ایران ۸۰ میلیون نفری برای صادرات مبلمان نیز پتانسیل بزرگی بحساب می آید.

جدا از آمار و ارقام موجود درمنابع موجود, تصمیم گرفتیم که سری هم به بازار مبل تهران بزنیم در جستجوی اینکه طرح و ایده مبلمان ساخت داخل کشور از کجا می آید. ورود به بازار مبل تهران در یافت آباد دنیای جدیدی را پیش چشم شما به تماشا میگذارد که اگر قبلا آن را ندیده باشید، دیدن اینهمه مبلمان در یک جا بسیارشگفت انگیز می نماید.اولین سوالی که در این بازدید به ذهن ما خطور کرد این بود که شهری مثل تهران چقدر فروشگاه مبل نیاز دارد که اینهمه بازارهای بزرگ در یافت آیاد و دلاوران و مناطق مختلف داخل شهر و خارج شهر مثل جاجرود قد علم کرده اند؟ شهرهایی با وسعت سه برابر تهران یا بیشتر در کشورهای پیشرفته و صنعتی جهان چنین حجمی از فروشگاههای عریض و طویل برای مبلمان ندارند. مگر تقاضا چقدر است که این حجم عرضه وجود دارد؟

مبلمان پذیرایی با سبکهای متفاوت کلاسیک با نام تجاری ” استیل” بازار را پر کرده اند. بیشتر از هر هنر دستی دیگر از منبت بر روی این نوع مبلمان استفاده میشود. چوب راش که بخوبی منبت پذیر است برای این مبلمان مناسب است. برخی از نوع داخلی و برخی دیگر با ادعای کیفیت بالاتر از انواع خارجی آن مانند راش گرجستان استفاده میکنند. پوشش روی چوب رنگ، پتینه یا ورق طلا است که ورق طلا در سالهای اخیر بسیار طرفدار پیدا کرده تا تلالوی خیره کننده طلای ناب را در خانه هایمان که روزبروز کوچکتر میشوند بهتر ببینیم! پارچه ها اکثرا تولیدات کشور همسایه ترکیه هستند که بازارهای ما را اشباع کرده اند و با نوعی بی آشفتگی مورد استفاده قرار میگیرند. مثلا روی یک مبل استیل تمام منبت که به اندازه کافی نقش و نگار بر روی آن بکار رفته، پارچه ساده و راه راه و طرح دار باهم مورد استفاده قرار می گیرد. وقتی دلیل استفاده ازچند نوع پارچه روی یک قطعه مبل را از فروشندگان جویا میشوی پاسخ می دهند که این خواست مشتریها است و تازه در کنار آن از انواع تزئینات دیگر مثل لمسه دوزی و دیگر هنرها نیز استفاده می شود. ای کاش پاسخ این بود که این سلیقه سازنده یا فروشنده است تا بتوانی این ضعف طراحی و زیبایی شناختی را به آنها نسبت دهی نه اینکه تنزل سلیقه عمومی.

در بیشتر این فروشگاهها به خریداران اجازه عکس برداری از محصولات داده نمی شود. وقتی علت این محدودیت از آنها سوال می شود پاسخ می دهند که ممکن است تصاویر در اختیار رقبا قرار گرفته و کارهایی که آنها را منتسب به خود می دانند، کپی شوند. و این در حالی است که از هر یک از آنها سوال می شود که طراح کارهای شما کیست پاسخ می دهند که از روی کارهای اصل اروپایی و حتی گاهی از روی عکسهای آنها کپی کرده اند. بجز یکی دو فروشگاه که مبلمان مدرن و اسپرت تولید میکنند و می گویند که مبلمانشان کار طراحان داخلی است و برای اولین بار کارهایشان توسط متخصصین ایرانی طراحی و آماده تولید شده است. البته گواه دیگری بر روی وب سایت آنها پیدا نشد چرا که اکثرا وب سایتها یا بروز نیستند یا اصلا کار نمیکند تا بدانیم بروز هستند یا خیر.

با اینکه بسیاری از عرضه کنندگان مبلمان خود را جزو برترینها در این صنعت می دانند اما کمتر کسی در میان آنها هست که سبک مبلمان خود را بشناسد و اساسا این موضوع را برای کسب و کار خود لازم هم نمی دانند مگر معدود افرادی که براساس علاقمندی خود اطلاعاتی کسب کنند. از طرفی اگر شما واقعا همه سبکهای متداول در دنیای مبلمان کلاسیک را هم بخوبی بشناسید نخواهید توانست سبک بسیاری از مبلمانی که در بازار مبل یافت می شود را پیدا کنید. زیرا هرچه توانسته اند تزئینات و جزئیات به آنها اضافه کرده اند بطوریکه آنها دیگر قابل شناسایی نیستند.

قیمت ست کامل این نوع مبلمان شامل مبلهای پذیرایی و غذاخوری و میزهای پذیرایی، در ایران از حدود ۱۵ میلیون تومان شروع می شود و تا حدود ۱۰۰ میلیون تومان بالا می روند ( برخی نمونه های استثنایی بسیار گرانتر هستند). اما نکته جالبتر از تنوع قیمت، این است که اتفاقا در طی این بازدید، گرانترین نمونه که بالای ۹۰ میلیون تومان قیمت داشت ناراحت ترین آنها بود و ارتفاع آن به اندازه ای بود که پای شخص به زمین نمیرسید. البته فروشنده ادعا می کرد که آن را به اندازه دلخواه شما خواهد ساخت. حال چگونه با حفظ طراحی و فواصل نقشها و منبتها اینکار انجام شدنی است بماند. بنظر می رسد که رعایت اندازه های انسانی و ارگونومی در اینکار به اندازه میزان آرایه ها اهمیت ندارد.

قطعات مکمل مبلها، یعنی میزها، شامل میزهای پذیرایی و کناری و غذاخوری حتی از مبلها نیز پیشی گرفته اند و با ابعادی بسیار درشت با تزئیناتی بسیار مفصل بیش از پیش به خودنمایی میپردازند. پایه های بسیار درشت و پر نقش و نگار کاربرد سطح میزها را نیز کاهش داده و اصولا گاهی بیننده به این نتیجه میرسد که ظرافت و سادگی دو مقوله نا آشنا و بی استفاده برای این سازندگان و خریداران آنها هستند.
خریداران میتوانند در انتخاب پارچه و رنگ و نمای چوب انتخاب خود را از میان گزینه هایی که فروشنده ارائه میکند انجام دهد. تعداد تولید کنندگانی که طراحی شخصی از کسی بپذیرند و آن را تولید کنند بسیار کم است و در این زمینه شخص باید به نجار و آهنگر و رویه کوب در خارج از سیستم بازار مبل متوصل شود، دلیل آن نیز اینطور بیان میشود که ماشین آلات آنها برای طرحهای خاصی تنظیم شده و تولید یک طرح جدید هزینه بسیار زیادی دارد که البته این گفته تا حدودی قابل قبول است.

نمی توان منکر شد که تولیدات برخی از سازندگان مانند یک اثر هنری خیره کننده هستند و دیدن زیبایی و ظرافت آنها واقعا لذت بخش است اما بهتر است نگاهی به الگوی زندگی اینروزهای اکثریت مان بیاندازیم تا دلیل انتقادی بودن این مطلب را دریابیم. در شرایطی که متوسط مساحت منازل ایرانی بخصوص در شهرهای بزرگ به کمتر از ۱۰۰ متر مربع کاهش پیدا کرده و مهمانیها و رفت و آمدها نیز تا حد قابل توجهی کاهش یافته، حضور این مبلمان درشت و تجملی و نه چندان راحت، نه تنها کاربرد خود را از دست داده بلکه به شکلی همین فضای کوچک را نیز از محدوده استفاده روزمره خارج کرده است. بسیاری خانواده ها با این اعتقاد که باید مبل داشت و حتما مبل استیل داشت آنها را خریداری می کنند. اما از آنجا که آنها بسیار جاگیر هستند، فضای کافی برای مبلمان راحتی باقی نمیماند و مبلهای استیل هم برای استراحت راحت نیستند، اعضای خانواده تصمیم میگیرند روی زمین و بر روی فرش نشسته و با تکیه دادن به پایه های این مبلهای عزیز دردانه خستگی خود را بدر کنند.

جا دارد که در این زمینه دانشگاهها و مراکز آموزشی دست بکار شده و ضمن تقویت ارتباط خود با بازار، فرهنگ امروز ایرانی را وارد طراحی خود کرده و در تبلیغ آن از اصول درست بازاریابی استفاده کنند تا بتوانند در میان عامه مردم جای خود را باز کنند. وجود چنین بازاری می تواند موقعیت های کاری قابل توجهی نیز در ایران مهیا کرده و از واردات بیرویه مبلمان از کشورهای دیگر جلوگیری کند.
گزارش شورای ملی مبلمان و دکوراسیون ایران و صنایع وابسته (۵) نشان میدهد که “در حال حاضر رشته طراحی صنعتی در یازده دانشگاه ایران تدریس می شود. همچین مرکز آموزش مبلمان و دکوراسیون ایران با آموزش و تربیت دانشجویان در زمینه های طراحی مبلمان و طراحی دکوراسیون داخلی، پتانسیل خوبی را برای مطالعه و ایجاد طرحهای اصیل در اختیار تولیدکنندگان قرار می دهد. طراحی مبلمان در ایران به شیوه ای است که تلفیقی ازمعرق، منبت، گره چینی از هنر ایرانی و مدل ها و سبک های منتخب و برتر جهانی پدید آمده است ( برای مثال المان دکو ترتیب و تلفیقی از مدل باروک و منبت است). بنابراین سبکی که به شکل سنتی در ایران باشد نداریم.”
اگرچه ما در زمینه مبلمان در دنیا پیشتاز نبوده ایم، اما طراحان ما می توانند در طراحی مبلمان ایرانی با استفاده از آرایه ها و نقشهای ایرانی آثاری منحصر بفرد طراحی و تولید کنند و بازار مناسبی نیز در این زمینه بوجود بیاورند که هم زیباست هم کاربردی و هم مناسب شرایط زندگی امروز ماست.

نوشته: فلورا زریان
طراح و دکوراتور داخلی

 

منابع:

(۱) https://www.fanoosidea.ir
(۲) https://www.linkedin.com/in/mohtadimehran/
(۳) World Furniture magazine (sep 17/2016)
(۴) https://www.moblerahati.ir 
(۵) http://ncfdeco.com/