گزارش هفته طراحی کپنهاگ

ارسال شده توسط: رائیکا خورشیدیان

هفته طراحی کپنهاگ با شعار «انسانی بیندیش»(Think Human) از اول تا ششم سپتامبر برابر با ۱۰ تا ۱۶ شهریور ماه سال جاری در شهر کپنهاگ، پایتخت دانمارک برگزار شد. سئوال کلیدی که دست اندرکاران این جشنواره در صدد بودند در این دوره آنرا به بحث بگذارند، بدین قرار بود:«چگونه طراحی می تواند برای حل مشکلات منطقه ای و جهانی مرتبط با شخص، جامعه و جهان مورد استفاده قرار گیرد؟» هدف از برگزاری نمایشگاه ها و سمینارهای این هفته، نمایش تفکر طراحی دانمارکی بود که بر اساس سنت های انسانی دانمارکی شکل یافته است و از ساختار جامعه دموکراتیک این کشور نشأت می گیرد. این سنت انسانی، برای دهه ها پایه طراحی دانمارک را تشکیل داده ؛ از آثار معماران وطراحان شناخته شده دهه ۱۹۵۰ نظیر آرنه یاکوبسن و ورنر پانتون تا رویکر طراحی انسان محور، نمایانگر اهمیت و تاثیر این سنت در دانمارک و حوضه اسکاندیناوی است.

تصویر ۱- صندلی مشهور ورنر پانتون(طراح دانمارکی) طراحی شده در دهه ۱۹۶۰ که در شرکت هرمان میلر به تولید رسید.

تصویر ۲- صندلی تخم مرغی اثر آرنه یاکوبسون (۱۹۵۹)

این جشنواره در جای جای شهر کپنهاگ در مراکز متعدد طراحی و معماری برپا بود، و به دلیل تبلیغات گسترده ای که در تمامی سطح شهر به چشم می خورد، ذهن هر رهگذری را به سوی خود می کشید. می توان گفت، از موزه طراحی دانمارک گرفته تا مکان های عادی عبور و مرور و تفریح مردم از این واقعه بی بهره نبود. در این بین، می توان به سه نمایشگاه اصلی که در این هفته برگزار شد، اشاره نمود:

• نمایشگاهی با عنوان «جامعه را به چالش بکشیم»(Challenge society) که در مرکز طراحی دانمارک(Danish Design Center) برپا بود.
• «چه چیزی شهر را قابل زندگی می سازد؟» در مرکز معماری دانمارک

تصویر ۳- مدرسه معماری آکادمی سلطنتی هنرهای زیبای دانمارک

• و نمایشگاه آثار منتخب مسابقه Index 2011 : طراحی برای بهبود زندگی

تصویر ۴- نمایش آثار منتخب دوره های پیشین مسابقه Index در موزه طراحی دانمارک

در این گزارش قصد داریم به طور مفصل تر به شرح نمایشگاه «جامعه را به چالش بکشیم» (طراحی راه حل های ساده برای آینده پیچیده) بپردازیم.«آیا طراحی می تواند مشکلات جهان را حل کند؟»این سئوالی بود که نمایشگاه قصد داشت بوسیله فیلم، نوشتار، تصاویر و مکعب های چوبی حاوی سئوال و جواب، بازدیدکنندگان را بدان درگیر کند.

در بخش اول نمونه هایی از کارهایی به نمایش در آمد، که در آنها استراتژی های طراحی برای حل مشکلات پیچیده به کار گرفته شده بود. نمونه های ارائه شده، مصداق های موفقی بود، از بکارگیری طراحی به عنوان راه حل هایی ساده، که منجر به رشد چشمگیری در سطح رفاه گشته بود. زندان دانمارک و خانه ی سالمندان، دو مورد از نمونه های موجود در نمایشگاه و منتخب تیمی ازطراحان بودند، که ذهن هر بیننده ای را به پاسخ این سئوال می کشاندند که: «چگونه از طراحی برای حل اصل مشکل می توان استفاده نمود؟».

در سالنی دیگر از مرکز طراحی دانمارک، بازدیدکنندگان شاهد جلوه هایی از «ِتفکر طراحانه(Design Thinking)» بودند. این اصطلاح، بیانگر این است که:« چگونه طراحی می تواند از مفهوم کلاسیک طراحی برای تولید فراتر رود؟» فیلمها و مصاحبه های کارشناسان در این بخش، برای آموزش این مسئله به کار رفته بود که:« چه عواملی موجب یگانگی تفکر طراحی برای حل مشکلات بزرگ اجتماعی می گردند؟» برای نمونه استفاده از راه حل های طراحی موجب موثرتر واقع شدن دوره های درمانی در بیمارستان Rander گشته بود؛ و یا به کارگیری تفکر طراحانه در محیط کار زندان یکی از استانهای دانمارک، فضایی مطلوب تر را تحقق بخشیده بود.

سالن بعدی به معرفی مفهوم « ابداع نشأت گرفته از کاربر» (User-driven Innovation) اختصاص داشت. این بخش به ۴۰ نمونه کار از صنایع دانمارک اختصاص داشت که بهره گیری از طراحی و در مرکزیت قرار دادن کاربران در استراتژی های تجاری نوآورانه، به ارتقای ارزش محصولات و سرویس ها ختم شده بود.

ایده های این بخش، نشان دهنده این است که:« چگونه طراحان از طراحی به عنوان ابزاری موثر برای حل چالش های عمده جهانی آینده استفاده کرده اند». همینطور، فیلم های به نمایش درآمده در این بخش بیانگر این مسئله اند که:« چگونه می توان مشکلات رفاهی آینده را که دارای جنبه های اجتماعی، اقتصادی، محیطی و تکنولوژیکی هستند، حل نمود؟»

نمایشگاه «ابداع را به چالش بکشیم» (Challenge Innovation) بخشی دیگر از این مجموعه بود، و در بطن خود حاوی این پرسش بود:«چگونه طراحی می تواند ما را به سوی ابداع های موفقی هدایت کند، که به ارتقای سطح رفاه منجر می گردند؟»

در مجموع بازدید از این نمایشگاه برای متخصصین امر طراحی گرفته تا دست اندرکاران صنایع و نیز مردم عادی الهام بخش می نمود و تاثیر خاص خود را داشت. زندگی با طراحی و درک اهمیت طراحی برای زندگی بهتر در بین همه اقشار شهروند دانمارکی به چشم می خورد؛ و به خصوص در این هفته پررنگ تر شده بود.

آنچه چشمگیر بود و ذهن ما بازدید کنندگان خارجی را به تعجب واداشت، اهمیت و محبوبت طراحی برای اغلب شهروندان دانمارکی بود. ما مسافران، از سرزمینی آمده بودیم که به زحمت می توان امید داشت، از ده نفری که از خیابان های شهر می گذرند، یک نفر با مفهوم طراحی آشنا باشند. این مسافران در کوچه پس کوچه های شهر کپنهاگ به مردمی برخوردند، که از پیر و جوان، در هر شغل و کسوتی، طراحی را یکی از عناصر اساسی زندگی خود می شمردند و در گفتگوهای عادی به اهمییت و گستردگی مفهوم طراحی اذعان داشتند. اگر غلو نکنم، در این شهر، هر شهروند با هر شغل و توانایی و در هر سنی، خود را در کسوت یک طراح که می تواند شکل دهنده زندگی خود و جامعه باشد، می دید! به این امید که این روز در سرزمین ما مسافران نیز فرا رسد.

منابع: + +