گزارش نشست تخصصی طراحی پایدار – دانشگاه علم و صنعت ایران

گزارش از : امیر محمد آبست گزارشگر طراحی صنعتی
عکاس: مهشید کفیلی

نشست تخصصی طراحی پایدار در دانشگاه علم و صنعت ایران با حضور دکتر علی کشکولی برگزار شد.
دکتر علی کشکولی از فارغ التحصیلان قدیمی طراحی صنعتی دانشگاه علم و صنعت ایران و در حال حاضر دارای مدرک فوق دکترای معماری احیائی از دانشگاه بریتیش کلمبیا می باشند.
در این نشست تخصصی که در ساعت ۱۴ روز دوشنبه دوم آذر ماه با حضور اساتید گروه طراحی صنعتی، معماری و دانشجویان این دو رشته در مقاطع مختلف برگزار شد دکتر کشکولی به ارائه ی مباحث نوین در زمینه ی طراحی پایدار پرداختند.

سخنرانی دکتر کشکولی شامل سه بخش اصلی بود:
طراحی و برنامه ریزی پایدار (Sustainable design and planning)
دیدگاه ارزیابی طرح براساس چرخه طول عمر (Life-Cycle assessment mindset)(LCA)
طراحی احیایی (Regenerative Design)

۱-طراحی و برنامه ریزی پایدار:
در این قسمت دکتر کشکولی بیان کردند که پایداری در سه حوزه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی ورود پیدا کرده است.وی در ادامه گفت در دنیا معمولا کمپین های تبلیغاتی کمپانی های صنعتی با تمرکز برروی بخش زیست محیطی به دنبال آنند تا از ورود سازوکارهای پایداری در مباحث اقتصادی و اجتماعی جلوگیری کنند. این کمپین ها با پررنگ جلوه دادن مسائل زیست محیطی، می کوشند تا از مصرف منابع توسط عموم افراد جوامع جلوگیری کنند تا این منابع صرفا در اختیار خودشان قرار گیرد. به همین دلیل مستندات حوزه زیست محیطی طراحی پایدار در مقابل حوزه های اقتصادی و اجتماعی بسیار بیشتر است که این امر باعث شده، بسیاری از افراد به اشتباه، طراحی پایدار را معادلی برای طراحی برای حفظ محیط زیست و هم ردیف طراحی سبز بدانند. اما در مبحث ارائه شده، اقتصاد، اولویت اول بررسی در بین این سه حوزه است چرا که اقتصاد تامین کننده غذا و مسکن است. پایداری اقتصادی به دنبال نظام مند کردن مکانیزم های اقتصادی برای کسب درآمد مکفی توسط درصد بالایی از افراد جامعه است. پایداری اجتماعی در حوزه های گفتاری، روانی، شخصیتی-اجتماعی، فیزیولوژیک (ارگونومی) قابل بررسی است. مبحث طراحی برای همه یا طراحی فراگیر که به دنبال رفع محدودیت استفاده در جامعه است، دیدگاه طراحی پایدار در حوزه اجتماعی را دنبال می کند. پایداری زیست محیطی به دلیل در برگیرندگی محیط زیست در پی بروز آلودگی ها و معضلات زیست محیطی در سال های اخیر مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفته است.

بخش دوم: دیدگاه ارزیابی طرح براساس چرخه طول عمر
در این قسمت دکتر کشکولی اشاره کردند که دیدگاه رایج در جهان صنعتی چرخه گهواره تا گور (Cradle to Groove) می باشد اما در دیدگاه گهواره تا گهواره (برای دریافت اطلاعات بیشتر کتاب گهواره تا گهواره را مطالعه نمایید) محصولات به گونه ای طراحی، تولید و استفاده می شوند که پس از استفاده به جای اینکه دور ریخته شوند، به عنوان ماده اولیه برای تولید محصولات دیگری مورد استفاده قرار می گیرند.
این دیدگاه دارای محدودیت هایی نیز هست: دسترسی محدود به پروسه، ابزار و دیتا همچنین محدودیت های زمانی پروژه

بخش سوم: طراحی احیایی
در این بخش دکتر کشکولی بیان کردند که به دنبال کشف نواقصی در پروسه عملیاتی شدن طراحی پایدار، طراحی احیایی از سال ۲۰۱۱ به وجود آمد.
طراحی احیایی به عنوان دیدگاهی جریان محور و نظام مند (سیستماتیک) به دنبال شبکه سازی میان تخصص ها و دیدگاه های گوناگون است.
طراحی احیایی یعنی ایجاد پتانسیل ترمیم برای امروز + طراحی پایدار برای امروز + طراحی پایدار برای فردا

در پایان دکتر کشکولی بعد از سه ساعت سخنرانی همچنان با روی خوش به سوالات اساتید و دانشجویان جواب دادند و با تشویق حضار برنامه به پایان رسید. تسلط عالی و ارائه ی جذاب دکتر کشکولی و همچنین حضور اساتید و دانشجویان رشته های مختلف از ویژگیهای این نشست بود.